İzmir Yemekleri
Özellikle yaz ve bahar aylarında birçoğumuzun yolunun İzmir’e düştüğünü düşünerek; İzmir’e dair bildiklerimi ve keşiflerimi paylaşmaya devam ediyorum. İzmir’e dair: İzmir’de Gezilecek 15 Yer ve İzmir’de Gidilecek Yerler isimli yazılarımı sizinle paylaşmıştım. Şimdi ise İzmir Yemekleri hakkında yazacağım. İzmir’de nereye gideceğinize karar vermeden önce biraz İzmir mutfağından bahsetmek istiyorum.
İzmir’in Vazgeçilmez Olan 10 Lezzeti
1) Boyoz
İzmir’de hep duyarız “Boyoz yiyelim, boyoz alalım. Boyozcu…” Peki nedir ve necedir bu boyoz? Boyoz, aslında İspanyolca bir kelime! Şimdi birçoğunuzun İzmir boyozu ve İspanyolca, ne alaka! Dediğinizi duyar gibiyim. Bir alaka var elbette, şöyle ki: Boyoz kelimesi İspanyolca’da; küçük somun demek olan bollo kelimesinin çoğul halidir. İspanyol dilinde yan yana gelen iki l harfi, y olarak telaffuz edilir. Bu kelime ve bu yiyecek İzmir’e, 1492 yılında İspanya’dan İzmir’e gelen Seferad Yahudileri tarafından kazandırılmış.
Boyoz, mayasız hamurdan yapılıyor. Söylenildiğine göre İzmir’deki en iyi boyozu, boyozcu olan Avram Usta yaparmış. Avram Usta ile boyoz o kadar özdeşleşmiş ki: Avram Usta öldükten sonra boyozlar, “Avram Usta boyozu” olarak satılmaya devam etmiş. Boyoz geleneğini günümüzde en iyi yaşatan mekanın Alsancak Dostlar Fırını olduğu söyleniyor. Daha çok kahvaltıda ve öğle arasında tüketilen boyozlar, İzmir tulum peyniri ve pişmiş katı yumurta ile servis ediliyor.
2) Gevrek
Gevrek aslında simit demek… Bu simit, normal simite göre daha çıtır olduğu için gevrek deniliyor. İzmir gevreğini, yoldaki gevrekçilerde bulmanız ve yemeniz mümkün. Yok illa ben fırından alacağım derseniz; Tarihi Alsancak Gevrek Fırını’nda İzmir gevreği yiyebilirsiniz.
3) Kumru
Biz kumruyu kuş olarak bilirdik diyebilirsiniz. Hala bilmeyenler varsa panik yapmayın! İzmirliler, kumru kuşunu yemiyor. Kumru, bir yiyecek ismi…
Sandviç ekmeğine göre daha sivri şekilde, üzeri susam ile kaplı bir ekmeğin içine konulan; kömürde pişen salam, sucuk, sosis ve peynir ile kumru hazırlanır. Bu malzemelerin içine turşu, ketçap ve mayonez de ilave edilir.
En iyi kumru İzmir’de nerede yenir diye soracak olursanız, bu biraz tartışmalı bir konudur. Kimi Kumrucu Şevket derken, kimi Kumrucu Hikmet diyecektir. Çeşme tatilim sırasında her ikisinde de kumru yeme imkanı buldum. Bana, Kumrucu Hikmet’in kumrusu biraz daha leziz gelmişti. Ben oyumu, Kumrucu Hikmet’ten yana kullanıyorum. 🙂 Kemeraltı’nda bulunan Kumrucu Apo’nun da kumru konusunda methini duydum ama henüz deneme fırsatı bulamadım. Denediğim zaman fikrimi söylerim. 😉
4) Kelle Söğüş
Bu söğüş, İzmir’de olunca domates ve salatalık şeklinde değil kelle söğüş oluyor. Aslen Niğdeli olan bu lezzet, Niğde’den çok İzmir’de meşhur olmuş gibi görünüyor. Söğüş için kuzu kellenin beyin, dil ve yanak kısımları çıkartılarak ince bir şekilde kıyılıyor. Taze yeşillikler, domates ve soğan ile birlikte lavaş ekmeğine sarılarak servis ediliyor.
En iyi söğüşün Kemeraltı’nda bulunan Kemeraltı Hisarönü Söğüşçüsü’nde yenildiği söyleniyor. Benim sakatat ile yıldızım hiç barışmadığı için denemedim.
5) Şevketibostan
Adı, bana komik gelen bir yemektir kendisi… Ege mutfağı, zeytinyağı ile yapılan otlu yemekleri ile ünlüdür. Bunların başında gelen otlu yemek de Şevketibostan’dır. Adı ağır Şevket Abi tınısında olsa da, Şevketibostan otu aslında papatya familyasındanmış. Bu açıklamayla karizmayı biraz çizmiş oldum gibi Şevket Abi ama idare et. 🙂
Şevketibostan yemek için Alsancak’ta bulunan Balmumu Restoran’a gidebilirsiniz.
6) İzmir Köfte
Misket büyüklüğünde köftelerin patates, domates ve biber ile fırında pişirilmesi ile hazırlanan bir köfte çeşididir. İzmir yemekleri listesinin başını çeker.
7) Pişi
İzmir yemekleri listesinin, hamur işi kategorisinde yer alır. Yanında bir de İzmir tulumu olursa lezzeti, on numara beş yıldız olur. 🙂 İzmir’e gittiğimizde nerede yiyeceğiz bu pişiyi derseniz, Mavişehir Kırıtaklar Kahvaltı ve Mandıra’da diyebilirim.
8) İzmir Lokma
Lokma, İzmir’de hayır için ücretsiz olarak dağıtılıyor. Duyardım, bilirdim ama denk gelmezdim. Niye bana denk gelmiyor derken, bu gittiğimde karşıma çıktı. Lokma, vefat eden birisinin ardından hayır için ücretsiz olarak dağıtılıyordu. Tabii bu, her zaman karşınıza çıkacak bir durum değil…
Şerbetli çıtır çıtır İzmir lokmaları, tatlı severler için güzel bir lezzet olacaktır. İzmir’de en iyi lokma Karşıyaka’da ve Kemeraltı’nda yenilir.
9) Şambali Tatlısı
İzmir’de sabit mekanlar dışında, seyyar arabalarda bile göreceğiniz bir tat Şambali tatlısı… Şerbetli bir tatlıdır. Şam Tatlısı veya Şambaba olarak da bilinir. Adından da anlaşılacağı üzere Suriye tatlısıdır. Bu tatlı revaniye benzemekle birlikte, kıvamı biraz daha serttir. Tatlının üstü ve altı kıtırdır. Kemeraltı Tarihi Hisarönü Şambalicisi’nde yenilir.
10) İzmir Tulumu
Özellikle kahvaltıların baştacı olan bir peynirdir. İzmir’de karşınıza tek başına çıkabildiği gibi; gevrek yanında, boyoz etrafında ve kumru içinde çıkar.
Bölge Bölge İzmir Lezzetleri
İzmir lezzetleri turumuza, bölge bölge devam ediyoruz. Yolunuz buralara düşerse, sakın bunları tatmadan dönmeyin!
1) Karşıyaka: Lokma, kahve ve dondurma
2) Kemeraltı: Ot yemekleri, köfte, Boşnak böreği, döner, Manisa kebabı, badem ezmesi ve şambali tatlısı
3) Foça: Balık
4) Urla: Katmer ve enginar
5) Seferihisar: Armola peyniri ve samsades tatlısı
6) Bergama: Çığırtma
7) Tire: Köfte ve karadutlu lor tatlısı
8) Çeşme: Çeşme kumrusu, sakızlı dondurma ve sakız tatlısı
9) Mordoğan: Ot yemekleri ve hurma zeytin
10) Karaburun: Un kurabiyesi
11) Selçuk: Çöp şiş
12) Şirince: Şarap
13) Güzelbahçe: Rakı ve balık
14) Menemen: Çömlek yoğurdu
Figen Karaaslan Seyyahça © Temmuz 2017